Hơn hai thập kỷ khát vọng hướng ra biển của TP HCM

Ngày 29/12/1978, từ kiến nghị của TP HCM, huyện Duyên Hải (nay là Cần Giờ) tỉnh Đồng Nai sáp nhập vào thành phố theo nghị quyết của Quốc hội khóa IV. Đây được xem là bước ngoặt quan trọng với vùng đất này sau thời gian thăng trầm về địa giới hành chính từ năm 1872. Huyện là địa phương duy nhất của TP HCM giáp biển (23 km), cách trung tâm thành phố chừng 50 km.

Ý tưởng phát triển hướng ra biển của TP HCM thông qua Cần Giờ có từ hai thập kỉ trước, nhưng đến nay tiềm năng vùng đất này chưa được “đánh thức”.

Trước năm 1983, giao thông đường thủy là phương tiện chủ lực của Duyên Hải – Cần Giờ. Huyện lúc này chỉ có 13 km đường bộ. Năm 1984, thành phố bắt đầu làm đường Nhà Bè – Duyên Hải (nay là đường Rừng Sác – Cần Giờ). Ngày 29/4/1986, tuyến đường dài 36 km, rộng 8 m khánh thành. Được nâng cấp vào năm 2011 với tổng vốn hơn 1.500 tỷ đồng, đến nay đây là trục đường quan trọng nhất nối trung tâm thành phố với huyện ven biển.

Theo nguyên Chủ tịch UBND thành phố Lê Hoàng Quân, việc xây dựng tuyến đường nói trên góp phần hoàn thiện mạng lưới giao thông và phát triển TP HCM về phía nam. Cung đường rút ngắn thời gian đi lại, nối kết khu vực trung tâm với Cần Giờ hướng ra biển. Đây là công trình mang tính đòn bẩy, tạo đột phá phát triển cơ sở hạ tầng kỹ thuật, đẩy nhanh tốc độ tăng trưởng kinh tế.

Hình ảnh vị trí dự án Vinhomes Long Beach Cần Giờ

21/1/2000, rừng ngập mặn tại đây được UNESCO công nhận là khu dự trữ sinh quyển thế giới.

Từ khi thuộc về TP HCM, chính quyền thành phố chỉ đạo Ty Lâm nghiệp (nay là Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn) cùng Lực lượng Thanh niên xung phong trồng lại rừng ngập mặn ở Cần Giờ. Sau hơn 4 năm, màu xanh rừng đước bao phủ 38.000 ha đất của huyện.

Hoàng hôn biển Cần Giờ nơi dự án Vinhomes Long Beach sắp triển khai

Ý tưởng phát triển TP HCM hướng ra biển không phải mới mà có từ cách đây hai thập kỷ. Năm 2002, cố Thủ tướng Võ Văn Kiệt – người nhiều năm dành tâm huyết cho bảo vệ và phục hồi rừng Cần Giờ, đã có phân tích lợi ích khi phát triển vùng đất ven biển thành khu đô thị du lịch, giải trí.

Trong thư gửi lãnh đạo TP HCM thời điểm đó, ông khẳng định khu đô thị này không chỉ đẳng cấp trong nước mà mang “tầm cỡ khu vực Đông Nam Á. Có thể so sánh Langkawi của Malaysia, Pattaya của Thái Lan hay Bali của Indonesia”. “Về mặt tiềm năng, Quảng Ninh, Kiên Giang không thể so sánh với thành phố, vấn đề là đánh thức, khơi dậy tiềm năng dồi dào này. Đây là bài toán cho các nhà quản lý”, cố Thủ tướng viết.

Phối cảnh dự án khu lấn biển Vinhomes Long Beach Cần Giờ

Tiến ra biển cũng là một trong hai hướng phát triển chính của TP HCM tại Quy hoạch chung xây dựng TP HCM đến năm 2025 được Thủ tướng phê duyệt năm 2010. Trên thực tế, hơn 20 năm qua TP HCM tổ chức quy hoạch, xây dựng hạ tầng, thu hút các thành phần kinh tế trong và ngoài nước đến đầu tư theo định hướng phát triển TP HCM tiến ra Biển Đông.

Có thể kể một số dự án quy mô lớn, như: khu chế xuất Tân Thuận (khởi công năm 1991, rộng 300 ha); khu đô thị Phú Mỹ Hưng (khởi công năm 1996, quy mô 750 ha); khu công nghiệp Hiệp Phước (thành lập năm 1996, rộng 1.700 ha), dự án nạo vét tuyến luồng sông Soài Rạp, góp phần hoàn chỉnh hạ tầng đường thủy phía Nam TP HCM (kinh phí nạo vét là 2.800 tỷ đồng); dự án cảng container Tân Cảng – Hiệp Phước…